چارچوب آسیب‌پذیری سایبرشناختی ازمنظر امنیت ملی
کد مقاله : 1044-CWNSC-FULL (R2)
نویسندگان
محمدمهدی شیخ الاسلام1، محمدعلی شیخ الاسلام *2
1دانش‌‎آموخته کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر، پژوهشگر حوزه سایبر
2دانشجوی دکتری سیاست گذاری علم و فناوری، دانشگاه علم و صنعت
چکیده مقاله
روندهای امنیتی کلان نشان می‌دهد که ماهیت جنگ‌ها طی سال‌ها و دهه‌های آینده تغییرات عمده‌ای را به خود خواهد دید. ناتو طی سال 2020 پنج حوزه جنگی را برای اعضای این ائتلاف نظامی تعیین نمود و اخیراً حوزه جدیدی نیز به این حوزه‌ها اضافه‌شده که «جنگ شناختی» نام دارد. از طرفی با پیشرفت صنایع تسلیحاتی و پرهزینه شدن رویارویی نظامی برای کشورهای مختلف، علایق کشورها به استفاده از حملات سایبری و عملیات تأثیرگذاری اجتماعی و جنگ شناختی، افزایش یافت. پژوهش حاضر ازنظر هدف از نوع کاربردی و توسعه‌ای، ازنظر ماهیت از نوع توصیفی و مروری، ازنظر نوع داده‌ها تحقیق آمیخته (کمی و کیفی) می‎‌باشد. با استفاده از روش تحلیل مضمون، چارچوب آسیب‌پذیری سایبرشناختی از منظر امنیت ملی ارائه گردیده است. به‌منظور بررسی اعتبار چارچوب ارائه‌شده در قدم اول ابتدا به بررسی مضامین تحلیل‌شده پرداخته و پس از اصلاحات لازم از روش بازخورد خبرگان استفاده شد. نتایج و چارچوب اولیه در مجموع به ۱۶ نفر از خبرگان و اساتید این حوزه ارائه گردید. جهت بررسی پایایی پرسشنامه با استفاده از نرم‌افزار SPSS آلفای کرونباخ محاسبه‌ گردید که عدد 0.842 بیانگر پایایی مناسب پرسشنامه مذکور است. همچنین با توجه به استفاده از طیف لیکرت برای پاسخ سؤالات و تبدیل آن به امتیاز کمی، نتیجه و میانگین امتیاز پاسخ خبرگان به بخش سؤالات عمومی عدد 4.14 از ۵ بوده است که حاکی از اعتبار مناسب چارچوب ارائه‌شده است.
چارچوب نهایی ارائه‌شده شامل 7 بُعد اصلی و 51 مؤلفه می‌باشد که به صورت خورشیدی در انتهای پژوهش ارائه گردیده است.
کلیدواژه ها
جنگ شناختی، امنیت سایبری، آسیب‌پذیری سایبرشناختی، جنگ ترکیبی (هیبریدی)، امنیت ملی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی