نقش پوشش خبری رویدادهای راهبردی ایران در شبکه‌های بی بی سی و ایران اینترنشنال در عملیات‌ شناختی علیه جمهوری اسلامی ایران
کد مقاله : 1089-CWNSC-FULL (R2)
نویسندگان
حسن محمدی *، سیاوش قدوسی
دانشگاه امام صادق
چکیده مقاله
زمینه و هدف: رسانه‌های فراملی همچون بی‌بی‌سی فارسی و ایران اینترنشنال به‌عنوان ابزارهای قدرت نرم علیه ایران عمل می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی تکنیک‌های این رسانه‌ها در عملیات‌های شناختی و ارائه راهکارهای مقابله با آن‌ها، به بررسی پوشش خبری رویدادهای راهبردی ایران در سال‌های ۱۴۰۲-۱۴۰۳ می‌پردازد.
روش: این مطالعه با رویکرد کیفی و استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی ون دایک انجام شده است. جامعه آماری شامل محتواهای خبری وب‌سایت‌های بی‌بی‌سی فارسی و ایران اینترنشنال بوده که با نمونه‌گیری هدفمند، ۲۰۸ محتوای خبری انتخاب و با نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شده‌اند.
یافته‌ها: در بی‌بی‌سی فارسی، روایت‌سازی (۳۴.۶٪)، برجسته‌سازی (۳۲.۱٪)، چارچوب‌بندی (۲۳.۵٪) و حاشیه‌رانی (۹.۸٪) پرکاربردترین تکنیک‌ها هستند، درحالی‌که در ایران اینترنشنال، چارچوب‌بندی منفی (۱۷.۳٪) بیشترین کاربرد را دارد. هر دو رسانه از چهار الگوی اصلی روایت‌سازی شامل ناکارآمدی حکومت، انزوای بین‌المللی، شکاف میان مردم و حاکمیت، و کشور در آستانه فروپاشی استفاده می‌کنند. محتوای اخبار بر مسائل اقتصادی (۳۷٪ در بی‌بی‌سی)، سیاست خارجی و هسته‌ای (حدود ۲۲٪ در هر دو رسانه)، و حقوق شهروندی (۱۹.۷٪ در ایران اینترنشنال) متمرکز است.
نتیجه‌گیری: تفاوت در اولویت تکنیک‌ها بیانگر تقسیم کار غیررسمی میان این رسانه‌هاست، درحالی‌که همگرایی محتوایی آن‌ها نشان‌دهنده هماهنگی در سطح سیاست‌گذاری رسانه‌ای است. تقویت سواد رسانه‌ای شهروندان، ارتقای ظرفیت‌های رسانه‌های داخلی، توسعه دیپلماسی رسانه‌ای، شفافیت در اطلاع‌رسانی داخلی و طراحی نظام پایش و پاسخ سریع به عملیات‌های شناختی، راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با این عملیات‌ها هستند.
کلیدواژه ها
عملیات شناختی، رسانه‌های فراملی، روایت‌سازی رسانه‌ای، چارچوب‌بندی خبری، بی‌بی‌سی فارسی، ایران اینترنشنال، دیپلماسی رسانه‌ای، سواد رسانه‌ای Cognitive operations, transnational media, media narrative construction, news framing, BBC Persian, Iran International, media diplomacy, media literacy.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی